Άρθρο του Προέδρου και Διευθ/ντα Συμβούλου της ΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Α.Ε., κ. Πανοζάχου Δημήτρη, που δημοσιεύθηκε στο capital.gr στις 12 Ιανουαρίου 2021.
Στην Ελλάδα αποτελεί και αποτελούσε πάντα αντικείμενο προβληματισμού η συμμετοχή των εργαζομένων στα κέρδη της επιχείρησης ως ειδικό κίνητρο απόδοσης.
Η τελευταία προσπάθεια της πολιτείας (Ν. 4714/2020) ήταν η νομοθέτηση προνομιακής φορολογικής αντιμετώπισης του Δικαιώματος Προαίρεσης και της Δωρεάν Διάθεσης Μετοχών στους Εργαζόμενους.
Ειδικότερα με τις διατάξεις του Ν. 4174/2020:
– Δίνονται κίνητρα συμμετοχής τα πρώτα έτη σύστασης μιας εταιρείας.
– Επιδιώκεται η σύνδεση επίτευξης οικονομικών στόχων και απολαβών των στελεχών σε δωρεάν μετοχές.
– Προωθείται η διατήρηση των εν λόγω μετοχών για διάστημα άνω των 36 μηνών.
– Μειώνεται η φορολογική επιβάρυνση της υπεραξίας που θα προκύψει από τη μεταβίβαση των εν λόγω μετοχών με: α) την απαλλαγή του δικαιώματος προαίρεσης, υπό προϋποθέσεις, από τις παροχές σε είδος και β)τη χρήση μειωμένου συντελεστή φορολόγησης, υπό προϋποθέσεις, κατά την πώληση αυτών.
Οι συγκεκριμένες διατάξεις αναφέρονται σε “εργαζόμενο ή εταίρο ή μέτοχο” χωρίς να υπάρχει καμιά αναφορά στις τυχόν ασφαλιστικές εισφορές που μπορεί να επιβαρύνουν μια τέτοια ενέργεια.
Δυστυχώς όμως δεν είναι όμοια η αντιμετώπιση της ασφαλιστικής νομοθεσίας τέτοιων συναλλαγών για τους εργαζόμενους, τους εταίρους και τους μετόχους της ίδιας επιχείρησης.
Για μια Δωρεάν Διάθεση Μετοχών ή για το οικονομικό πλεονέκτημα Απόκτησης Μετοχών με το Δικαίωμα της Προαίρεσης με τη μορφή “παροχής σε είδος σε ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟ”, σύμφωνα με το άρθρο 25 παράγραφο 4 του ΑΝ. 1846/51, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 4 του Ν. 4476/65 και τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 παράγραφο 3 του Ν.825/78 αλλά και με τις υπ’ αριθμό 1324/2012, 1026/2013, 29/2014 του ΣτΕ, μπορεί να απαιτηθούν από τον ΕΦΚΑ ασφαλιστικές εισφορές.
Το υψηλό μη μισθολογικό κόστος είναι ο πρωτεύων βραχνάς της “παραγωγής” στη χώρα. Ο φορολογικός έπεται. Είναι, λοιπόν, επιτακτική ανάγκη να διευκρινιστεί άμεσα (πριν τη σύνταξη των Ισολογισμών του 2020) το συγκεκριμένο “ασφαλιστικό πλαίσιο”, γιατί μια ασφαλιστική επιβάρυνση των 36,66% επί των Δωρεάν Διαθέσιμων Μετοχών (παρά τη μείωση 3% από 01/01/2021) ακυρώνει – στην πράξη- τη θετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης.
Αν εξαιρέσουμε την περίπτωση των εργαζομένων, τότε στις υπόλοιπες ομάδες (εταίροι & μέτοχοι) το φορολογικό κίνητρο δεν είναι ουσιαστικό γιατί λαμβάνοντας ως δεδομένο ότι τα συγκεκριμένα κονδύλια προέρχονται από κέρδη (άρα έχει πληρωθεί ο φόρος εισοδήματος του ΝΠ) η επιβολή επιπλέον φόρου 5% (δεύτερο εδάφιο άρθρου 43 του Ν. 4172/2013) δεν είναι τίποτα λιγότερο από τον νυν φόρο μερισμάτων. Είτε λοιπόν με τον συγκεκριμένο τρόπο είτε με τους παραδοσιακούς (πρόσθετο μέρισμα ή αμοιβή μελών ΔΣ από τα κέρδη) η φορολογική επιβάρυνση είναι η ίδια.
Η “ποιοτική διαφορά” μεταξύ των προαναφερόμενων μεθόδων που αφορά την υπεραξία που μπορεί να αποκομίσει κάποιος από την υπεραπόδοση μιας μετοχής, αγγίζει ελάχιστες επιχειρήσεις στην Ελλάδα (Εισηγμένες στο χρηματιστήριο, Θυγατρικές εθνικών, μερικές start up κ.λπ.).
Αν λοιπόν η βούληση της κυβέρνησης είναι να ενισχύσει – φιλελεύθερα – τα εισοδήματα των εργαζομένων, τότε πρέπει να εξετάσει:
– Την πλήρη απαλλαγή από ασφαλιστικές εισφορές του πλαισίου Δωρεάν Διάθεσης Μετοχών και των Οικονομικών Πλεονεκτημάτων κατά την άσκηση του Δικαιώματος Προαίρεσης .
– Την επαναφορά της απαλλαγής από ασφαλιστικές εισφορές ενός ποσοστού διανεμόμενων κερδών των επιχειρήσεων.
Η απαλλαγή διανεμηθέντων κερδών υφίσταντο στην ελληνική νομοθεσία από το 1987, βελτιώθηκε με τον Ν. 1882/1990 για ποσά έως το 15% του συνόλου των κερδών και έως το 25% των ετήσιων αποδοχών κάθε εργαζόμενου, αλλά δυστυχώς καταργήθηκε με τον Ν. 2065/1992.
Η “διανομή κερδών” όμως, σε εργαζόμενους, σε αντίθεση με τη “διανομή μετοχών” αποτελεί μοντέλο που:
– Προσεγγίζεται καλύτερα από το επιχειρηματικό σύστημα της χώρας που οι ιδιοκτησίες εταιρειών διακατέχονται από έντονα οικογενειακά χαρακτηριστικά και δύσκολα συμβιβάζονται με την ιδέα συνύπαρξης με συνιδιοκτήτες έστω και πρόσκαιρα.
– Επιφέρει άμεσα αύξηση διαθεσίμων στους εργαζόμενους και αυτοί με τη σειρά τους ενισχύουν την ιδιωτική κατανάλωση και το ΑΕΠ της χώρας.
– Δεν απαιτεί πρόσθετη γραφειοκρατία στις διοικητικές και οικονομικές υπηρεσίες των εταιρειών .
Αφού λοιπόν η κυβέρνηση έκανε το “ένα βήμα” με τον Ν. 4714/2020, ας κάνει και το “άλλο βήμα” για να αποκτήσει η χώρα ένα πιο σύγχρονο πλαίσιο προσέλκυσης άξιου ανθρώπινου δυναμικού και ταυτόχρονα προσαρμοσμένο στα κοινωνικά χαρακτηριστικά των ελληνικών επιχειρήσεων .
Πηγή: capital.gr
