Άρθρο του Προέδρου και Διευθ/ντα Συμβούλου της ΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Α.Ε., κ. Πανοζάχου Δημήτρη, που δημοσιεύθηκε στο capital.gr στις 8 Οκτωβρίου 2021.
Πλέον όταν οι μέτοχοι των μη εισηγμένων Α.Ε. αποφασίζουν στην Τακτική Γενική Συνέλευση να μη διανέμουν και να μην εκταμιεύσουν τα κέρδη της χρήσης αλλά να τα αφήσουν στην εταιρεία ως Αποθεματικά, ακόμη και ως φορολογηθέντα, και στη συνέχεια, να τα Κεφαλαιοποιήσουν, πρέπει να γνωρίζουν ότι στην πραγματικότητα, αποφασίζουν να επιβαρυνθούν φορολογικά οι ίδιοι.
Απίστευτο αλλά αληθινό. Αυτό διότι θα πληρώσουν πρόσθετο φόρο υπεραξίας για τη συγκεκριμένη τους πράξη, όταν θα αποφασίσουν να μεταβιβάσουν τις εν λόγω μετοχές. Αντίθετα, αν διανέμουν τα κέρδη ως μέρισμα και στη συνέχεια, τα επανακαταθέσουν ως Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου, τότε κατά τη μεταβίβαση αυτών θα “γλυτώσουν” φόρο υπεραξίας. Στην πράξη θα έχουμε το ίδιο οικονομικό αποτέλεσμα για την εταιρεία αλλά με σημαντική διαφορά στον φόρο υπεραξίας μεταβίβασης των μετοχών για τους ιδιοκτήτες τους.
Σύμφωνα λοιπόν, με την Ε 2171/2021 (Παράγραφος 13), οι μετοχές που προκύπτουν από την κεφαλαιοποίηση Φορολογηθέντων Αποθεματικών στις Α.Ε. και υποχρεωτικά διανέμονται στους μετόχους, τους “χαρίζονται” και ως εκ τούτου, δεν συνυπολογίζονται στην αξία κτήσης των μετοχών που κατέχει ένας μέτοχος στην περίπτωση της μεταβίβασης αυτών. Αυτό έχει ως συνέπεια να προκύπτει μειωμένη αξία κτήσης και πρόσθετος φόρος υπεραξίας μεταβίβασης μετοχών.
Η δυσλειτουργία της φορολογικής διοίκησης στο συγκεκριμένο θέμα γίνεται εμφανής στην Παράγραφο 4 της ιδίας εγκυκλίου (Ε 2171/2021), όπου διατυπώνεται αντίθετη άποψη και συγκεκριμένα, επαναλαμβάνεται η παλαιότερη και ορθότερη ότι πρέπει να συνυπολογίζεται η αξία των εν λόγω Αποθεματικών στην Αξία κτήσης των μεταβιβαζομένων μετοχών και να προκύπτει λιγότερος φόρος υπεραξίας μεταβίβασής τους
Οι εταιρείες δεν χαρίζουν τις μετοχές που προκύπτουν από την κεφαλαιοποίηση των Κερδών στους μετόχους. Πρόκειται για ανταπόδοση των μετόχων από την επένδυση που πραγματοποίησαν και για αυτό καταβάλλεται φόρος Μερισμάτων κατά την Κεφαλαιοποίηση των Κερδών και των Αποθεματικών (άρθρο 47 Ν. 4172/2013, ΠΟΛ 1042/2015, ΠΟΛ 1012/2017 κ.λπ.). Συνεπώς, οι εταιρείες δεν κάνουν δώρα στους μετόχους. Άλλωστε αυτό θα ήταν παράνομο. Ούτε προβαίνουν σε απευθείας κεφαλαιοποίηση των κερδών επειδή αυτό οδηγεί σε μειωμένο φόρο μερισμάτων. Το κάνουν για λόγους οικονομικής ενίσχυσης αυτών και μάλιστα, σε βάρος των μετόχων.
Στην ίδια Εγκύκλιο (Ε 2171/2021) προβλέπεται παρόμοια φορολογική αντιμετώπιση, κατά τη μεταβίβαση των μετοχών που προέρχονται από τη κεφαλαιοποίηση της Αξίας Αναπροσαρμογής των Παγίων κ.λπ. Επειδή σύμφωνα με την υπ’ Αρ. Πρωτ. 1109097/11504πε/Β0012 είναι σύννομη η μείωση του μετοχικού κεφαλαίου των Α.Ε. που προήλθε από την αύξησή του με την αναπροσαρμογή παγίων και χωρίς καμιά φορολογική επιβάρυνση, επιβάλλεται η φορολογική διοίκηση να αποδεχθεί ότι στην αξία κτήσης των μεταβιβαζομένων μετοχών πρέπει να συμπεριλαμβάνεται και αυτή των μετοχών που προκύπτουν από την αναπροσαρμογή των παγίων. Αν δεν γίνει αυτό, θα αρχίσουν οι μειώσεις και ταυτόχρονες αυξήσεις των μετοχικών κεφαλαίων και με τον τρόπο αυτό, θα ξεπερνιέται μεν ο συγκεκριμένος σκόπελος αλλά θα ενισχύεται η γραφειοκρατία.
Υπάρχει λόγος να τιμωρεί με πρόσθετη φορολόγηση η φορολογική διοίκηση τους μετόχους που επιλέγουν να ενισχύσουν οικονομικά τις εταιρείες τους σε βάρος των συμφερόντων τους, αφού αποποιούνται τη διανομή μερίσματος;
Υπάρχει αίτιο που η φορολογική διοίκηση επιλέγει να “ταλαιπωρεί” τις Α.Ε. και τις αναγκάζει να αυξήσουν τη γραφειοκρατία με ταυτόχρονη αυξομείωση του μετοχικού κεφαλαίου κάθε φορά που θα επιθυμούν να ενισχύσουν τα Ίδια Κεφάλαιά τους με μέρος των Κερδών τους; Μάλλον όχι.
Επειδή η συγκεκριμένη εγκύκλιος ανήκει σε πλήρως αντίθετο πνεύμα με αυτό που καλλιεργεί τα τελευταία έτη η φορολογική διοίκηση, όπως απέδειξε η ψήφιση του άρθρου 48 Α του Ν.4172/2013 για την πλήρη απαλλαγή του φόρου υπεραξίας κατά τη μεταβίβαση μετοχών από Ν.Π.Ι.Δ. κ.λπ., είναι επιτακτική ανάγκη να επανεξετασθεί η συγκεκριμένη εγκύκλιος (Ε 2171/2021), εκτός αν άλλαξε η επιλογή της πολιτείας για την αναγκαιότητα της κεφαλαιακής ενίσχυσης των εταιρειών για να ορθοποδήσουν μετά τη δεκαετή κρίση και τη συνεχή παγκοσμιοποίηση της οικονομίας.
Πανοζάχος Δημήτριος
Msc Οικονομολόγος – Φοροτεχνικός Σύμβουλος,
Δ/νων Σύμβουλος της ΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Α.Ε.
Πηγή: capital.gr